Use your head.
Dylan van Baarle: ‘Ik wil met name amateurrenners oproepen om een helm te dragen. ’
In het Shimano Event Center presenteren we met trots de expositie Use Your head, een inspirerend helmenproject dat we samen met Hersenstrijd hebben ontwikkeld. Deze tentoonstelling vormt de aanleiding voor een reeks van vier persoonlijke ervaringsverhalen van fietsers die een harde val maakten, maar dankzij het dragen van een helm zware gevolgen konden voorkomen. Hun openhartige verhalen brengen de kwetsbaarheid van het verkeer dichtbij en laten zien hoe een eenvoudige keuze een wereld van verschil kan maken. Het project Use Your head wil bezoekers bewust maken van het belang van goede bescherming én van de kracht van veerkracht. In een reeks van vier ervaringsverhalen nemen we je mee in het verhaal van Dylan van Baarle.
De Fietshelm van Dylan van Baarle
Terwijl Mathieu van der Poel met een grote glimlach de wielerbaan opdraaide van Roubaix in de recente editie van Parijs-Roubaix werd Dylan van Baarle verzorgt in een Frans ziekenhuis aan zijn verwondingen. Dylan kwam hard ten val van op het bos van Wallers. Zoals wel vaker gebeurd in het wielrennen ging een renner voor hem onderuit en was een harde val onvermijdelijk. Uitgebreide wonden in zijn gelaat deden vermoeden dat hij ook met zijn hoofd op de kasseien terecht was gekomen. Juist in deze editie van Parijs-Roubaix reed team Jumbo-Visma met speciale Lazer helmen waarop hersenen en de tekst Use Your Head (‘gebruik je verstand’) waren afgebeeld. Met deze actie vragen de renners/rensters, begeleiders, HersenStrijd en de helmenfabrikant aandacht voor fietsveiligheid en in het bijzonder voor het dragen van een fietshelm. Niet enkel in wielerwedstrijden maar juist in het gewone dagelijkse woon-werkverkeer.
Hoe vervelend ook maar het nut van de helm werd pijnlijk duidelijk door bestudering van de helm van Dylan. Rechtsvoor zit een flinke indeuking in zijn ‘hersenen’ helm waarbij de helm de energie van hoofd versus kassei heeft opgevangen in plaats van het schedelbot en de daarachter liggende hersenen (foto 1). De helm heeft ook deze (professionele) fietser voor – vaak blijvend – ernstig hersenletsel behoed. De renner is zich hier terdege van bewust en verklaard desgevraagd: “Ik denk dat de schade en het bloed aan de helm wel duidelijk maakt hoe belangrijk het dragen van een helm is. Als ik geen helm had gedragen, weet ik niet hoe ik uit de valpartij was gekomen. Ik denk dat de helm het grootste gedeelte van de klap goed heeft opgevangen. Ik wil met name amateurrenners dan ook zeker oproepen om een helm te dragen. Het is niet altijd je eigen fout, er kan altijd iets gebeuren op de openbare weg. Dus wees verstandig en draag een helm” (Dylan van Baarle).
In Nederland kwamen in 2022 291 fietsers om het leven. Hiermee is het aantal verkeersdoden weer terug op het niveau van vóór 2009. Bij dodelijke fietsslachtoffers is er vaak sprake van ernstig schedelhersenletsel. Op de Nederlandse spoedeisende hulpen werden in 2022 88.000 fietsers gezien waarvan 15.000 met hersenletsel. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek naar Verkeersveiligheid (SWOV) heeft berekend dat de fietshelm de meest effectieve interventie is om het aantal doden en gewonden te reduceren met 30%. Desondanks draagt slecht een paar procent van de Nederlanders een fietshelm. In Denemarken draagt rond de 50% van de volwassenen een fietshelm (en 90% van de kinderen). Vrijwillig!! Het aantal fietsdoden in Denemarken (ongeveer 1/3 bevolkingsaantal Nederland maar zelfde fietsgedrag en kilometers) bedroeg in 2021 22. Dit is in schril contrast met de Nederlandse cijfers. Op het congres ‘Weg van de Verleiding: heel Nederland aan de fietshelm’ op de Dag van de Fietshelm 2023 werd door de medewerkster van het Deense ministerie voor verkeersveiligheid benadrukt dat de lange promotie campagne zeker niet tot een daling van het aantal fietsers heeft geleid. Alle betrokken partners om Nederland te overtuigen van de fietshelm, hebben afgesproken om de komende jaren de fietshelm te promoten en niet te verplichten. In de hoop dat mensen vrijwillig een helm gaan dragen.
De hulp van de Jumbo-Visma renners/rensters om de helm te promoten is heel belangrijk. De professionals hebben ook een lange historie als het gaat om het accepteren van de fietshelm (ongeveer 20 jaar verzet). Op de campagne pagina staat te lezen: ‘De beschermende voordelen van helmen zijn onweerlegbaar en toch zijn er velen die niet tegen zichzelf zeggen: “Use your head” in het beschermen van zichzelf onderweg. De actie tijdens Parijs-Roubaix is slechts het begin van een wereldwijde campagne!! (www.useyourhead.cc)’
En de helm van Dylan? Deze is symbolisch opgekocht door de Intensive care in het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+) en zal in de wachtruimte worden tentoongesteld als herinnering aan bewezen diensten in het Bos van Wallers in Parijs-Roubaix 2023.
